Nieuws archief

Het zijn hoopvolle dagen in het Achterhuis. Duitsland is aan de verliezende hand in Zuid- en Oost-Europa en de invasie van de geallieerden in Normandië op D-day staat voor de deur. Er wordt al gesproken over een terugkeer naar school in de herfst als de oorlog eindelijk voorbij zal zijn.

Een week na de verjaardag van haar vader begint Anne Frank aan de hand van haar dagboekaantekeningen te schrijven aan het boek dat ze na de oorlog wil uitgeven. 317 kantjes zal ze nog volschrijven voor het noodlot toeslaat. Want we kennen allemaal de afloop. De 55e verjaardag van haar vader zal de laatste zijn die hij met zijn gezin zal vieren. Op 4 augustus 1944 vindt een inval plaats in het pand Prinsengracht 263 waarbij de acht onderduikers worden gepakt. Ze worden via kamp Westerbork naar Auschwitz en vandaar naar verschillende concentratiekampen gestuurd.

Alleen Otto Frank zal de oorlog overleven, de anderen komen onder onmenselijke omstandigheden aan hun einde. Anne Frank bezwijkt op 15-jarige leeftijd samen met haar drie jaar oudere zus Margot medio februari 1945 aan tyfus in het concentratiekamp Bergen-Belsen, twee maanden voordat het kamp door het Britse leger wordt bevrijd. Van de feestelijke verjaardag resteert dan nog slechts een korte dagboekaantekening en wat vader Otto zich ervan herinnert.

Van een andere verjaardag resteert niets meer. Op 30 juli 1942 werd Henriette van Biene 33 jaar oud. Een echte Rotterdamse uit het Oude Noorden, echtgenote van de koopman Israel Levi de Winter en liefhebbende moeder van hun net 5 jaar geworden dochtertje Grietje. De oproep die het gezin kort daarvoor had gekregen om zich op die bewuste 30e juli te melden bij Loods 24 voor transport naar kamp Westerbork, als eerste halte op weg naar wat werkkampen in het Oosten werd genoemd, moet hen voor een onmenselijk dilemma hebben geplaatst. In een laatste weging van wat er nog aan kansen en mogelijkheden restte, in een laatste weging van hun lot, hebben ze kennelijk besloten om aan de oproep gehoor te geven.
We kunnen ons nauwelijks een voorstelling maken van die 33e verjaardag van Henriette, van de laatste dag die ze in haar geliefde geboortestad heeft doorgebracht. Hebben ze die ochtend in hun bovenwoning aan de Noordmolenstraat nog even stilgestaan bij haar verjaardag? Was er nog een cadeau, hoe bescheiden ook? Een kindertekening? Een liefdevol gebaar? Met het beetje bagage dat volgens de oproep was toegestaan moet het jonge gezin in de loop van die middag op weg zijn gegaan, een afscheidswandeling door een verwoeste stad.

Dignitaries, Ladies and Gentlemen,
Once again we are gathered here, at the memorial monument for the children of Rotterdam who were murdered only because they were Jewish. The tragedy of the Shoah is incomprehensible but the murder of young children is beyond anything a human being is able to imagine. We remember here today the 686 young souls that were sent from this place to their death but we bow our heads and we shed our tears remembering also the children victims in other Dutch Jewish communities and all over occupied Europe who were murdered by the Nazis and their collaborators.

De 20ste editie van de reeks Z-Files, Kunst en de Stad wordt georganiseerd door CBK Rotterdam in samenwerking met Stichting Loods 24 en Joods Kindermonument. Hier wordt het eerste exemplaar van de publicatie Loeki Metz en het Joods Monument in Rotterdam van Siebe Thissen door burgemeester Aboutaleb overhandigd aan Serge Metz, de zoon van Loeki Metz. Tevens wordt de bijna 400-jarige geschiedenis van de joodse gemeenschap in Rotterdam toegelicht in gesprekken en zang van Ken Gould. Voorafgaand aan de presentatie kan het monument van Loeki Metz worden bekeken.

Locatie: Stadhuis Rotterdam (gasten wordt gevraagd een ID-bewijs mee te nemen)
Datum: 13 november 2017, 15.15 uur (bezoek monument), 15.45 (aanvang programma).